نسبت p/e چیست؟ – نسبت p/e چه کاربردی در بازار بورس دارد؟
نسبت p/e چیست؟
نسبت p/e چیست و چه کاربردی دارد؟
مفهوم نسبت p/e (نسبت قیمت به سود هر سهم)
در این نوشتار قصد داریم تا در مورد مفهوم p/e یا قیمت به سود هر سهم
در بورس با شما صحبت کنیم، مفهومی که بین سرمایه‌گذاران بسیار رایج
است و البته هرکس به نوعی از آن استفاده می‌کند، برای آنکه بتوانید از
این نسبت به درستی در سرمایه‌گذاری‌هایتان استفاده کنید لازم است تا
درک درستی از این مفهوم داشته باشید. پس اگر می‌خواهید با این نسبت
بیشتر آشنا شوید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نسبت p/e یعنی چه؟
نسبت p/e خلاصه شده عبارت price(قیمت) تقسیم بر eps(سود هر
سهم) است:
P/E = price / earning per share
به نسبت p/e نسبت قیمت به سود هر سهم هم گفته می شود یعنی
کلمه price به معنی قیمت و کلمه eps به معنی سود هر سهم است.
نسبت p/e
نسبت قیمت به سود هر سهم نشانگر انتظارات سرمایه گذاران از
بازدهی آینده یک شرکت می‌باشد. بالا یا پایین بودن این نسبت،
توقع بازار از آینده شرکت را نشان می‌دهد، معمولاً نسبت P/E
شرکت‌های خوب و روبه رشد، بالا است. مقدار بالای این نسبت
نشان‌دهنده خوش‌بینی و مقدار پایین آن نشان‌دهنده بدبینی
عموم سرمایه‌گذاران دربارهٔ آیندهٔ شرکت است و تا زمانی بالا
خواهد بود که عموم سرمایه‌گذاران باور به توانایی رشد قیمت
سهام یک شرکت داشته باشند، اما اگر این اطمینان در قابلیت
سودآوری شرکت از بین برود، نسبت هم افت خواهد کرد.
P/E همچنین نشان‌دهندهٔ سطح ریسک یک سهم است و هر
چه بالاتر باشد، ریسک سهم هم بالاتر خواهد بود و در صورت
منفی شدن بازار تمایل به فروش سهام با P/E بالا نسبت به
سایر سهام افزایش می‌یابد. هنگامی که شرکت‌ها دوره رشد
خود را پشت سر می‌گذارند سود آن‌ها تثبیت و نسبت P/E
آن‌ها تعدیل می‌شود.
برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید
شما ۲ میلیون تومان در بانک پس‌انداز می کنید. بانک به ازای
این پولی که شما سپرده گذاری کرده‌اید سالیانه ۲۰% سود به
شما پرداخت می کند. یعنی سالیانه ۴۰۰ هزار تومان به شما
سود می دهد. برای اینکه در این مثال p/e را محاسبه کنید
باید قیمت یعنی ۲میلیون تومان را به سودی که بدست
می‌آورید یعنی ۴۰۰ هزار تومان، تقسیم کنید: ۵ = ۴۰۰,۰۰۰ / ۲۰۰۰,۰۰۰
اینجا p/e برابر ۵ به این معنی است که شما حاضر شده‌اید به ازای
هر۱ ریال سودی که از بانک دریافت می کنید ۵ ریال پرداخت بکنید.
برخی نیز اینگونه تفسیر می کنند که اگر قیمت به سود هر سهم برابر
۵ است به این معنی است که ۵ سال زمان می برد تا سرمایه شما
از طریق بازدهی های بدست آمده برگردد.
ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت p/e
این نسبت یکی از ابزارهایی است که برای ارزش گذاری سهام مورد
استفاده قرار می گیرد.
مثلا شما این نسبت را برای شرکتی ۴ محاسبه کرده‌اید. سود eps
این شرکت نیز برابر با ۲۰۰ تومان است. ارزش این شرکت برابر است
با: تومان ۸۰۰ = ۲۰۰ * ۴
حال اگر قیمت روز این سهم در بازار ۷۰۰ تومان باشد،یعنی این سهم
جا دارد که تا قیمت ۸۰۰ تومان بالا برود. پس می توان آن را
خریداری نمود. ولی اگر قیمت آن در بازار مثلا ۹۰۰ تومان باشد از
منظر تحلیلگران بنیادی به این معنی است که این سهم گران است،
پس نباید این سهم را خرید.
تفاوت بین p/e دنباله دار و p/e تحلیلی
به زبان ساده p/e دنباله دار چیزی است که در حال حاضر برای
یک سهم وجود دارد. ولی p/e تحلیلی چیزی است که ما انتظار
داریم سهم به آن برسد. مثلا p/e دنباله دار سهمی در بازار ۷
است و ما تحلیل کرده‌ایم که p/e آن باید ۸ باشد. یعنی ما
انتظار رشد سهم را داریم.
p/e بالا و p/e پایین
طبیعتا اگر بتوانیم با سرمایه کم، سود و پول بیشتری بدست
بیاوریم ثروتمند خواهیم شد که در نسبت P/E، این مفهوم
ظاهرا با P/E کوچک تر هم معنی است.
برای مثال نسبت قیمت به سود هر سهم برابر با ۲ یعنی ۵۰%
سود سالانه و بازگشت سرمایه اصلی طی ۲ سال اما برای مثال
P/E عدد ۲۰بطور ظاهری یعنی ۲۰ سال طول می کشد تا به
سرمایه خود برسید اما چرا شرکت‌هایی با نسبت های P/E
بزرگ خریدار دارند؟
آیا خریداران از P/E شرکت آگاهی ندارند؟! باید در جواب
بگوییم که تحلیل P/E به این سادگی هم نیست بلکه نسبت
P/E بزرگ به معنی انتظار بازار از آن سهام است به عبارت
دیگر قیمت زیاد سهام با سود نسبی پایین نشان گر این
است که تحلیل گران آینده سود سازی و روند این شرکت
را بسیار مناسب می بینند.
وقتی p/e یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار
توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا بکند. اگر انتظار
بازار درست باشد وقتی سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول
محاسبه p/e نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت p/e سهم مجددا
متعادل می شود. همچنین اگر p/e یک سهم پایین باشد، نشان
دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت
کاهش پیدا کند. اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت
کم شود، مخرج فرمول محاسبه p/e کوچک می شود و در نتیجه
نسبت p/e مجددا متعادل می شود.
نکته:
برای شرکت‌هایی که زیان‌ده هستند و به عبارتی سود ندارند،
محاسبه p/e عملا کاربردی ندارد. چرا که این نسبت از تقسیم
قیمت به سود هر سهم بدست می‌آید. وقتی که سود یک شرکت
منفی است یعنی آن شرکت سودی نداشته است. پس نسبت
p/e منفی نداریم.
نتیجه گیری:
تجزیه و تحلیل سهام کار پیچیده‌ای است و نباید تنها با اتکا به
قیمت به سود هر سهم سهام را تحلیل کرد و اقدام به خرید نمود.
نسبت P/E که به قیمت و سود هر سهم در مقیاس زمانی بستگی
دارد از عواملی همچون برنامه های آتی شرکت، وضعیت اقتصاد
بازار و کشور، درصد دارایی های ثابت شرکت و… تاثیر می پذیرد.
مطالب زیر را از دست ندهید
آموزش خرید و فروش سهام
لیست کارگزاری های بورس و شعبه های آن‌ها در شهرهای مختلف ایران
اهرم مالی چیست؟ – چه کاربردی اهرم مالی دارد؟
سهام خزانه شرکت چیست؟ – چه فوایدی برای سهامداران دارد؟
ریسک های صندوق های سرمایه گذاری کدامند؟
دیدگاهتان را بنویسید